Себебі, білім алушылар бәсекеге қабілетті, жоғары сапалы білімді түлектер атана отырып, шетелдік жоғары оқу орындарында оқуды оңай жалғастыра алатындай болуы тиіс. Жалпы білім беретін мектептің оқу-тәрбие үдерісіне үш тілде оқытуды енгізу — бұл Қазақстан Республикасының білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру бағытында алға қойған маңызды қадам.
Қазақстан Республикасының 12 жылдық жалпы орта білім беру тұжырымдамасында басты мақсат — өз мүддесі үшін де, қоғам мүддесі үшін де өзін-өзі бәскелестікке дайын, серпінді дамытушы ортада өмір сүруге қабілетті білімді және шығармашылық, құзыретті және бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастыру және дамыту.
Бүгін таңда мұғалім оқушы үшін ақпараттың жалғыз көзі болмауы керек және мойындауымыз керек, оқушылар мұғалімдерден АКТ және интернет-ресурстармен пайдалана білуден асып түседі. Сондықтан оқу және ойлау, түсіну, талдау, яғни практикалық дағдыларды дамыту үшін жаңа құралдар мен тәсілдер қажет. Қостанай педагогикалық колледжінің оқытушылары мен студенттері осы салаға ерекше назар аударады. Олар үнемі ақпараттық-технологияларда танып білуге,АКТ- мен жұмыс істеу бойынша арнайы курстардан, шеберлік сабақтарынан өтіп отырады. Студенттер машықтану барысында LearningApps, Kahoot, Quizizz, Quizlet және т. б. сияқты сайттарды пайдалана отырып, мектепте сынақ сабақтарын өткізу үшін презентациялар банкін әзірлейді. Мектеп практикасына шығар алдында, оқу практикасы шеңберінде студенттер қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді жоспарлардың ұғымдарымен және олардың құрылымымен білім алушылар материалды толық меңгеріп, оқытудағы дәстүрлі және дәстүрлі емес ұстанымдардың қағидаларын білетіндей, ғылыми негізделген әдістер мен тәсілдерді меңгеріп, сыртқы мотивация арқылы оқушыларға ағылшын тілі пәніне деген қызығушылықты арттыру үшін ішкі мотивацияны оятатындай етіп танысады.
Мұғалім ғажайыптар жасауға шақырады. Егер баланың жеке басын дамытатын жағдай жасағанда ғана балаларды сабаққа деген ынтасы артады. Ұлы педагог В.Сухомлинскийдің сөздері әрдайым еске алынады: "егер мұғалімнің білімі арттырылмаса, онда оқушылар оқулықтарға толы болады, балада білімге деген ынталары жоғалады, біз оның зияткерлік тапсырмалары мен қабілетін жоғалтамыз. Егер мұғалім өз оқушыларымен әрқашан ашық болса, өз оқушыларын тәрбиелеу ісіне құмартса, онда оның тәрбиеленушілері білімі мен біліктілігінің артып жатқанын түсінеді".
Жаңартылған білім беру жүйесінде педагогтарға балаларды ойлауға, жылдам дамып келе жатқан ортада өмір сүруге қабілетті тұлғаны дамытуға үйрету қажет. Мұғалім-ақпарат көзі емес, мұғалім репродуктивті материалды тауып, оқушыдан бірдей талап етпеуі керек. Оқушы үнемі өзі үшін кішкентай жаңалық ретінде жасалуы керек. Бұл оқуға шығармашылық көзқарас.
Қоғам жылдам қарқынмен дамып келеді және мұғалімнен икемділік, инновацияны және қабылдау қабілетін, өзгерістерге дайындын болуды талап етеді. Бүгін мұғалім тек білім көзі ғана емес, сонымен қатар оқу үдерісінің белсенді қатысушысы болуы тиіс. Әр баланы оқыту үдерісіне тарту, оны тыңдай білу, оны өз ассистентімен жасау, оқушының көзімен оның толғандыратын проблемасына қарау-бұл мұғалімнің міндеті. Қазіргі қоғамда мұғалімге қойылатын талап - қазіргі заманға сай белсенді технологияларды өз сабағы барысында орынды қолдана білу. Білім алушылардың алған біліміне емес, оларды қолдану үдерісіне баса назар аударылады.
Қазіргі мектепте "ел болашағын" және "ұлт болашағын" тәрбиелеу және оқыту — басты міндеті болып қала береді. Бұл сөздердің шынайылығы туралы бір негізгі дерек бойынша айтуға болады: егер бала мектеп қабырғасында өмірдің негізгі кезеңдерінен өтетінін ескерсе: балалық шақ, жастық шақ, бұл жерде ол жастық шаққа енеді. Біз әлі де "өмір мектебіне" өтеді деп айта аламыз. Заманауи мектеп-жаңартылған және көптілді, көпфункционалды, бәсекеге қабілетті мектеп.
Бүгінде қоғам мұғалімге жоғары талаптар қояды. Қазіргі әлемде мұғалімнен де өзгерістерді талап ететін өзгерістер орын алады. Сондықтан ол уақыт өте келе аяққа тұруы керек. Ал ол үшін мұғалім үйрену керек. Нағыз мұғалімнің әрқашан жауап іздейтін және осылайша алға жылжитын сұрақтар көп.
Оқытудың жаңартылған мазмұнында мұғалім нәтижеге жету үшін оқу мақсаттарын қалыптастыра білуі, оқу мақсаттарына сәйкес оқу материалдарын әзірлеуі, ақпараттық әлеуетті пайдалануы, оқушылардың озыңқы дамуы үшін психологиялық жайлылық атмосферасын қалыптастыруы, оқушыларды өзін-өзі іске асыру мен өзін-өзі анықтауға дайындауы тиіс. Осыдан, мұғалім педагогикалық және әлеуметтік психология негіздерін қолдану қабілетіне, арнайы, әлеуметтік және білім беру құзыреттіліктерінің жоғары деңгейіне ие болуы керек.
Нағыз мұғалім өз жұмысымен өмір сүреді! Егер өзің ұнатпайтын болса, біреуді жақсы көруді үйрету мүмкін емес; егер өзің оқымасаң, өз шеберлігіңді арттыра алмасаң, біреудің бойындағы таланттарды ашуға үйрету мүмкін емес, егер оларды ешқашан іздемесе! Мұндай адам нағыз мұғалім болу үшін нақты не қажет екенін біледі, өзін дамыту, оқытудың белсенді формалары мен әдістерін іздеу, уақытпен бірге жүру қажет.
Педагогтар ретінде біз оқу мазмұнын жаңарту процесін алға жылжыту сапасына үлкен жауапкершілік жүктелгенін түсінеміз. Біз Қазақстан Республикасының Білім берудегі жаңа идеяларға, жаңалықтарға дайын болуымыз керек. Білім берудің мақсаты балалардың ой-өрісін, сезімдерін және әрекеттерін өзгерту болып табылады. Оқытудың соңғы нәтижесі дұрыс және дұрыс емес жауаптары жоқ жеке моральдық құндылықтар мен нанымдардың пайда болуы болып табылады.
Берілген мақсатқа сәйкес білім берудің күтілетін нәтижелері бітірушінің келесі құзыреттіліктері түрінде анықталды: тұтас-бағдарлы, оқу-танымдық, коммуникативтік, ақпараттық-технологиялық, әлеуметтік-еңбек және тұлғалық өзін-өзі дамыту құзыреті.
Осыған байланысты, мұғалімдер кәсіптік сауаттылығы жоғары мектеп бітірушіні, ең бастысы – өз Отанымыздың патриотын – Қазақстанның патриотын даярлауы тиіс.
Таскенова Айсауле Бауыржановна
Тілдер кафедрасының оқытушысы, Қостанай педагогикалық колледжі
Қостанай қ,