Мысырға дәнді дақылдар әкелінді. Дәл осы жерде адамдар қою дән ботқасынан тұщы жұқа нан пісіруді үйренді. Бұл тығыз, күмпиіп  піспеген, күйдірілген астық массасы қазіргі нанға ұқсамады, бірақ олардың пайда болуымен жер бетінде нан пісіру дәуірі басталды. Алғашқы мысырлық перғауындар дәуірінде мысырлықтар ашытқы мен сүт қышқылы бактериялары деп аталатын микроорганизмдерді қолдана отырып, қамырды  ашыту өнерін игерді. Сүтқышқылды ашудың нәтижесі-жаңа піскен нанның керемет, теңдесі жоқ хош иісі мен дәмі.

Кейіннен Грецияда бал, май, сүт, жемістер мен жаңғақтар қосылған жаңа нан-тоқаш өнімдері пайда болды.Мұндай нан әдеттегіден әлдеқайда қымбат және тіл үйіретін өте дәмді. Спартада нан ең үлкен сән-салтанат болып саналды, ол тек ең салтанатты жағдайларда ғана үстелге қойылды. Орта ғасырларда әр қамал мен монастырьдың өз диірмендері мен наубайханалары болған. Кейінірек наубайхана шеберлері өздері тұратын қалаларда қолөнер шеберханаларын құрды.

Әр халықтың өз тарихы бар. Әр мәдениетте және әр этникалық топта нанмен байланысты рәсімдер мен белгілер болды, олар өмірдің жалғасы мағынасын берді. Егер сіз оларды құрметтейтін және сақтайтын болсаңыз, онда сіз өзіңіздің тату отбасыңыздың сүйіспеншілігі мен құрметіне бөленіп,  бақытты, жақсы өмір сүре аласыз деп сенді. Бұл нанның қандай екендігі соншалықты маңызды емес. Ең бастысы, бұл -теңдік, бауырластық, еркіндік символы, моральдық құндылықтарды мойындайтын адамдардың бірлігінің символы.

30 сәуір күні колледж студенттері облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының бастамасымен ұйымдастырылған "Нан-Қазақстан халқы бірлігінің белгісі" атты бірыңғай облыстық фестиваліне белсене қатысты. Бірлік күні қарсаңында осынау фестивальдың өткізілуі бекер емес, Нан - Қазақстан халқының бірлігі мен келісімінің символы.АР-11, Муз-11, в-11, Т-11, У-12,У-11, РТК-11, В-12, Ар-14, Ар-13, ДПМ-11, М-11, У-13 топтарының студенттері дайындаған бейнероликтер қазақтар, татарлар, орыстар, өзбектер, кәрістер, украиндар және басқа да халықтардың нан-тоқаш өнімдерінің жасалу тарихын ашты. Олар әр халықтың нанының әртүрлі екенін көрсетті: бауырсақ, хала, нан, паляница, матнакаш, пита наны, бірақ  бәрі бірдей маңызды.

Нан рецептері ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отырғанына қарамастан және әр ұлтта ғана емес, сонымен қатар әр отбасында да барлық халықтар үшін бірдей — хош иісті, теңдесі жоқ дәмді, татуластырушы және келісімге шақырады. Нан әртүрлі және сонымен бірге әр халықтың бірдей маңызды дәстүрлерімен байланысты.

"Нан – ас атасы", құрметті қонақтарды "нан-тұзбен" қарсы алады — түрлі халықтардың осы және басқа да нақыл сөздері мен салт-дәстүрлері  басты құндылықтардың-бейбітшілік пен әл-ауқатқа, достық пен өзара түсіністікке деген ұмтылыстың мәнін көрсетеді.

Баршаңызды Қазақстан халқының бірлігі күнімен құттықтаймыз! Нанның күші, бірлігі және өз үлгісінің негізінде бейбіт және толерантты қоғам құрайық!

Г.А. Попова,

қосымша білім беру педагогі