02 қыркүйектегі № 148 бұйрықпен психологиялық қызмет құрылды, оның құрамына директор, директордың орынбасарлары, психологтар, әлеуметтік педагог, тәрбиеші, медицина қызметкері, оқу топтарының жетекшілері кірді. Білім алушыларды психологиялық сүйемелдеудің мақсаты оқу-тәрбие процесінің әрбір қатысушысының толыққанды тұлғалық және білім беру дамуы үшін жағдай жасау.
Колледжде барлығы 1169 адам оқиды, оның ішінде қалалық – 436, ауылдық – 733. Толық емес отбасылардан шыққан студенттердің саны - 363, толық отбасылардан шыққан студенттер – 816; кәмелетке толмағандар – 665 немесе жалпы санының 56,88% құрайды; өгей әкелерімен бірге тұратын отбасыларда білім алушылар – 41, өгей шешелерімен тұратын – 5; мүгедек балалар-7, мүгедек отбасылардан шыққан студенттер саны – 26, 23–жетім балалар, 127- көп балалы және аз қамтылған отбасылардан шыққан студенттер.
Ерекше педагогикалық назар тобында – 25 адам (2023 жылы – 20, 2022 жылы – 17, 2021 жылы – 11). Үш жыл ішінде психологиялық-педагогикалық қолдауға мұқтаж білім алушылар санын арттыру үрдісі байқалды.
Колледжішілік есепте 1-3 курстың білім алушылары - 11 адам тұр (8 адам бақуатты отбасылардан), қойылым себебі - колледждегі Жарғы мен Мінез-құлық қағидаларының бұзылуы. Барлығына тәлімгер-оқу топтарының жетекшілері бекітілді. 1-4 курс студенттері полициядағы есепте тұрмайды.
«Ерекше назар» тобында-14 адам, олар аутодеструктивті мінез-құлықтың, құқық бұзушылықтардың, буллингтің, лудоманияның, жыныстық қол сұғылмаушылықтың алдын алу мәселелері бойынша тоқсан сайынғы сауалнамалар нәтижесінде анықталды.
«Ерекше назар» тобының білім алушыларына психологиялық сүйемелдеу жұмыстың негізгі үш бағыты бойынша жүргізіледі: ағарту және алдын алу, түзету-дамыту жұмысы және психологиялық кеңес беру. Жұмыстың үш бағытының әрқайсысында білім алушылардың ата-аналарымен және педагогтармен қызмет қарастырылған.
Колледжде 2023-2024 оқу жылында профилактика және құқық бұзушылықтардың алдын алу Кеңесінің 8 отырысы өткізілді, онда келесі мәселелер қаралды: колледж студенттері арасында құқық бұзушылықтар жасау, білім беру қызметінен жалтару, сабақты дәлелсіз себептермен жүйелі түрде өткізіп жіберу, үлгермеушілік, оқу процесі кезінде тәртіпті бұзу, жатақханада тұру ережелерін бұзу, ата-аналар мен кәмелетке толмағандар арасындағы медиация, жасөспірімдер арасындағы жанжалдар, 2024-2025 оқу жылында – 2 кеңес.
2023-2024 оқу жылында колледж Алтынсарин, Әулиекөл, Ұзынкөл, Меңдіқара, Жітіқара аудандары мен Қостанай қаласының кәмелетке толмағандар істері жөніндегі комиссияларының отырыстарына қатысты (2023 ж. – 4, 2022 ж. – 3., 2021 ж. - 2).
Ата-аналар қоғамымен жұмыс жасауда колледж кері байланысы бар білім беру институты ретінде әрекет етеді. Кәмелетке толмағандардың ата - аналары үшін психологиялық қызмет профилактикалық әңгімелесу қорытындылары бойынша: «Денсаулық пен өмірлік дағдыларды қалыптастыру: кәмелетке толмағандар арасында аутодеструктивті мінез-құлықтың алдын алу»; кәмелетке толмағандар үшін – «Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу туралы» және т.б. ұсыныстар дайындады. Ағартушылық-профилактикалық жұмыс мақсатында Instagram әлеуметтік желісінде психологиялық қызметтің жұмысы туралы жазылған бет құрылды. Колледждің оқу корпусы мен жатақханасында орналасқан сенім жәшіктері тұрақты негізде жұмыс істейді.
2024-2025 оқу жылының өткен кезеңінде колледж педагог-психологтары 5 диагностикалық зерттеулер жүргізді; 12 ағартушылық-профилактикалық іс-шаралар, мысалы: «Өзіңмен үйлесімде»; «Медиация жанжалды жағдайларды шешу тәсілі ретінде»; «Өзіңнің ішкі әлеміңді біл»; «Өмірлік бағдарлар» және т.б.; «ерекше назар» тобының білім алушыларымен 30 түзету-дамыту сабақтары, 92 консультация, оның ішінде білім алушылармен – 60; педагогтармен -14; ата-аналармен -18.
Жыл сайын педагогтар профилактика мәселелері бойынша курстық дайындықтан өтеді: 2022 жылы – 17 адам (жасөспірімдердің тәуелділік бұзылыстары), 2023 жылы – 7 адам (жасөспірімдер ортасындағы лудомания), 2024 жылы–25, оның ішінде кәмелетке толмағандардың қоғамдағы қауіпсіз мінез-құлқы және ерте жүктілік.
Балалар мен жасөспірімдердің әлеуметтік мінез-құлқының алдын алу, салауатты өмір салтының негіздерін қалыптастыру; білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтауға және нығайтуға, оларды әлеуметтендіруге жәрдемдесетін жайлы қауіпсіз білім беру ортасын құру мақсатында колледжде ата-аналар мен білім беру ұйымдарының өзара іс-қимылын жақсартуға бағытталған тиімді нысандардың бірі болып табылатын «Үндестік» облыстық жобасы іске асырылуда.
Белсенді нысандарға консультациялар, акциялар, жиналыстар жатады: 2024 жылғы сандық көрсеткіш – 347 іс – шара (2023 ж. – 337, 2022 ж. – 331, 2021 ж. - 327).
Біз үшін, оқу-тәрбие процесін ұйымдастырушылар үшін психологиялық денсаулық жанжалдар мен проблемалардың жоқтығымен емес, барлық қызметтердің толық жұмыс істеуін қамтамасыз ететін жеке өзін-өзі реттеу тетіктерінің жетілуімен, сақталуымен және белсенділігімен айқындалады.
Осылайша, колледжде оқу-тәрбие процесіне қатысушылардың психологиялық жайлылығы үшін жағдайлар жасалған:
- Психологиялық көмектің қолжетімділігі: білім алушылар кез келген уақытта көмек сұрай алатын психологиялық қызмет жұмыс істейді.
- Қауіпсіз және қолдау атмосферасы: өзара сыйластық мәдениеті құрылды, онда студенттер өз сезімдері мен тәжірибелерін үкім шығарудан қорықпай білдіреді.
- Релаксация және демалыс кеңістігі: студенттер демалу және стрессті жеңілдету үшін арнайы аймақтарды пайдалана алады, мысалы, психолог, медитация және релаксация үшін тәрбиеші кабинеттері. Сондай-ақ, тренингтер, стресске төзімділік бойынша мастер-класстар сияқты психоэмоционалды жағдайды қалпына келтіруге арналған іс-шаралар ұйымдастырылады.
- Әлеуметтік қолдауды дамыту: колледж білім алушылардың әлеуметтік бірлігін нығайту үшін тимбилдингтер, мәдени және спорттық іс-шаралар сияқты шаралар ұйымдастырады.
- Оқыту және стресстің алдын алу: оқу-тәрбие процесіне эмоционалды тұрақтылықты, өзін-өзі реттеу дағдыларын, уақытты басқаруды дамытуға бағытталған тренингтер мен дәрістерді енгізу.
- Құпиялылық және жеке шекараларды құрметтеу: колледжде психологиялық кеңес беру және диагностикалық зерттеулер жүргізу кезінде құпиялылық принципі сақталады. Әрбір білім алушы өзінің жеке деректері мен тәжірибелері оған қарсы қолданылмайтынын сезінуі маңызды.
Мұндай жағдайлар жасау білім алушылардың жалпы психологиялық жайлылығын арттыруға, олардың колледжде табысты бейімделуіне, оқу уәждемесін жақсартуға және жалпы өмір сапасын арттыруға ықпал етеді.
Қорытындылар мен ұсыныстар:
- Білім алушыларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу кезінде тәлімгерлік жүйесін кеңінен пайдалану.
- Профилактикалық есепке алудың әртүрлі нысандарында тұрған білім алушыларды сүйемелдеу кезінде тренингтер арқылы педагогтердің психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін өзектендіру.
- Колледжде жалпы психологиялық жайлылықты арттыру мәселелері бойынша ата-аналар қоғамымен жұмысты жандандыру.
Директордың тәрбие ісі жөніндегі
орынбасары Морозенко С.М.