Оның денсаулығын сақтап, қабілеттерін мұқият дамыту үшін дауыс байламдарының осалдығы және оларға деген зиянды әсерлері туралы білу керек.
2023 жылдың 20 сәуірінде Жемчужина Стомед медициналық орталығында «Дауыс күтімі. Ұсыныстар мен практикалық кеңестер» семинарын фониатор, отоневролог Анна Николаевна Пястолова ұйымдастырып, жүргізді. Ол біздің дауысымыздың қалай жұмыс істейтіні, дауыс пен дауыс гигиенасына әсер ететін факторлар мен қауіптер туралы айтты. Семинарға музыка және ДПМ кафедрасының оқытушылары, сонымен қатар Муз/ДПМ-21 тобының студенттері қатысты.
Сонымен, фониатор деген кім? Ол не істейді? Фониатор - дауыс аппаратының патологиясын диагностикалау және оны емдеумен айналысатын оториноларинголог. Қостанай қаласында Анна Николаевна – осы бағыттағы жалғыз маман. Оның айтуы бойынша ол Қостанайға 2022 жылдың желтоқсан айында Челябі қаласынан көшіп келді.
Семинарда ағзаның жеке ерекшеліктері, көмейдің құрылысы, дауыспен жұмыс істеу кезіндегі негізгі сақтық шараларының және байлам ауруларының алдын алу мәселелері қозғалды. Профилактика бірқатар шектеулер мен тыйымдарды қамтитынынын кәсіби қызметі дауыспен байланысты адамдар үшін өмірлік норма болуы керек. Бұл қағиданы түсінбеу вокалисттердің денсаулығына түзетілмейтін зиян келтіруіне, алдын - алудың қарапайым ережелері сақталса, туындамауы мүмкін проблемаларға әкелуі мүмкін. Бұл немен байланысты? Дауысқа айтарлықтай стресс, дауыс байламдарының жиі шамадан тыс жүктелуі олардың қабынуына әкеледі. Сыртқы факторлар да дауысқа кері әсер етеді. Олар: темекі шегу, алкогольді ішімдіктерді ішу, адамның жасына байланысты ағзадағы гормоналды өзгерістер, суық ауада ұзақ тұру және салқын сусындарды ішу. Сондай-ақ, ұйқы режимі мен дұрыс тамақтануды сақтау маңызды. Бірақ ең бастысы-сөйлеу аппаратын ешқашан шамадан тыс жүктемеу, өйткені бұл көптеген ұсақ қан кетулерді тудырады, мүмкін, бір қарағанда, байқалмайды, бірақ содан кейін тыртықтар қалады. Кәсіби ауруларды емдеуде дәрігерлер "үнсіздік режимін" жиі қолданады, онда сіз бір айдан бірнеше жылға дейін сөйлей алмайсыз, оқи алмайсыз, музыка тыңдай алмайсыз. Тітіркендіргіштердің теріс әсерін мүмкіндігінше жою, сабаққа немесе жұмысқа қолайлы атмосфера құру арқылы сіз кез-келген шығармашылық қызметте қажетті нәтижеге қол жеткізе аласыз.
Теориялық бөлімнен басқа семинарда дауыс байламдарын жылытуға және тыныс алуды ұстап тұруға, сондай-ақ стрессті жеңілдетуге бағытталған практикалық тапсырмалар мен жаттығулар болды. Осы жаттығуларды орындай отырып, семинар тыңдаушылары кернеуді босатып, тыныс алуды бақылауды үйренді, үрейлі шабуылды жоюға көмектесетін жолдармен танысты.
Дауысыңызда проблемалар бар екенін қалай білуге болады?
Егер суық тигеннен кейін дауыстың қарлығуы 7-10 күн ішінде жойылмаса, онда бұл дәрігерге қаралудың себебі болып болады.
"Дауыстық" мамандықтағы адамдар үшін Сіз қарапайым жаттығуды қолдана аласыз, дауысыңыздың күйін диагностикалау үшін: терең дем алып, тыныс алыңыз, ауаны баяу және біркелкі жұмсаңыз, "а" дыбысын айтыңыз, жаттығу басында уақытты анықтаңыз. Жақсы жағдайда, дыбысты айту 14-тен 20 секундқа дейін созылады, одан көп болса - өте жақсы! Егер аз болса-дәрігерге жүгініңіз!
Біз мұндай іс - шаралар-семинарлар біздің болашақ кәсіби қызметіміз үшін өте қажет және маңызды деп санаймыз.
Авторлар:Муз/ДПМ-21 тобының студенттері,(Муз кіші тобы)
Кузембаева Даяна,Поликарп Екатерина,Баганкина Камила,
топ жетекшісі - Нуржакупова Г.К.